Bat w teorii jeździectwa jest zaklasyfikowany jako „pomoc jeździecka”, obok między innymi dosiadu czy łydki i stanowi tzw. dodatkową (sztuczną) pomoc, obok pomocy naturalnych. Użycie bata bywa kontrowersyjne. Jednak prawidłowo stosowany bat nie będzie nigdy źródłem lęku u konia. Bat jest wciąż używany zarówno w jeździectwie klasycznym jak i naturalnym, bywa stosowany nie tylko do wzmocnienia pomocy, pokazania kierunku czy ochrony własnej przestrzeni, ale również do karcenia, to przecież jego użycie nigdy nie może być nadmierne.
Przepisy dyscypliny ujeżdżenia zabraniają okrucieństwa wobec konia przy użyciu bata. Natomiast niezbędne i sensowne użycie bata jest dozwolone (chyba, że jego używanie jest zabronione w danym programie). Również przepisy dyscypliny skoków przez przeszkody nie pozwalają na nadmierne stosowanie bata traktując jako nadmierne lub niewłaściwe jego użycie sytuacje, gdy bat jest używany do dawania upustu emocjom zawodnika, gdy jest użyty po eliminacji, a więc również jako danie upustu emocjom zawodnika, gdy jest użyty w okolicy głowy konia lub gdy koń jest uderzony więcej niż trzy razy z rzędu. Bat nie może być użyty w sposób, który powoduje pęknięcie lub uszkodzenie skóry konia. Zawodnik, który nadużywa bata, lub używa go w niewłaściwy sposób, będzie zdyskwalifikowany i może zostać dodatkowo ukarany według uznania komisji sędziowskiej.
Co do zasady jednak użycie bata podczas zawodów jest dozwolone. Różnią się jednak przepisy dyscyplin ujeżdżenia od skoków przez przeszkody w zakresie dopuszczalności użycia bata.
W ujeżdżeniu bat może mieć maksymalną długości 120 cm, a w konkursach kuców 100 cm. Moim zdaniem zapis o długości maksymalnej bata pozwala na używanie w ujeżdżeniu także bata krótszego, a więc bata standardowo używanego w skokach przez przeszkody. Bat w ujeżdżeniu jest dozwolony podczas zawodów krajowych (oprócz zawodów rangi Mistrzostw Polski, Pucharu Polski i Halowych Mistrzostw Polski) i to zarówno na rozprężali jak i na czworoboku we wszystkich konkursach. Natomiast na wszystkich zawodach międzynarodowych we wszystkich konkursach nie wolno jeździć z batem na czworoboku. Wjazd w obszar wokół czworoboku z batem i/lub wjazd na czworobok z batem, jest karany. Bat musi być odrzucony przed wjazdem na plac wokół czworoboku, w przeciwnym wypadku zawodnik będzie ukarany. Natomiast można używać bata po przyjeździe na miejsce rozgrywania zawodów. Zawodnik podczas jazdy, stępowania w ręku, oprowadzania lub lonżowania konia (także z użyciem bat do lonżowania, a więc do 180 cm długości) może używać bata na całym terenie zawodów. Podobnie luzak może stępować, oprowadzać lub lonżować konia według tych samych zasad. Inne osoby mogą mieć przy sobie bat jeśli nie ma to związku z trenowaniem konia, np. trzymają bat, który odrzucił zawodnik przed wjazdem na czworobok.
Z kolei bat w skokach przez przeszkody, potocznie zwany palcatem, nie może być dłuższy niż 75 cm choć w pewnych sytuacjach dopuszczalne jest także używanie bata ujeżdżeniowego. Jest to możliwe jednak tylko podczas pracy ujeżdżeniowej z koniem na rozprężalni. Już podczas pokonywania drągów lub skakania przeszkód trzeba zamienić bat ujeżdżeniowy na skokowy. Absolutnie niedopuszczalny jest przejazd w konkursie z batem ujeżdzeniowym. Przez cały czas zawodów surowo zabronione jest natomiast używanie, a nawet noszenie, bata zakończonego ciężarkiem. Żaden substytut bata nie może być używany, a więc zapomnienie bata z domu i szybka pomoc w postaci ułamania gałązki z drzewa zdecydowanie się nie opłaca.